ĐÁ SA THẠCH (SANDSTONE): LOẠI ĐÁ TỰ NHIÊN ÍT NGƯỜI NHẮC TỚI

Đá sa thạch hay còn được gọi là sandstone là một loại đá trầm tích phổ biến trong tự nhiên, được hình thành từ quá trình nén ép lâu dài của các hạt cát và khoáng chất khác. Cấu tạo chủ yếu là thạch anh (60-70%), trường thạch (10-15%), và các loại khoáng khác kết hợp cùng các chất kết dính khác nhau: Silica (SiO₂), canxi cacbonat (CaCO₃), hoặc oxit sắt (Fe₂O₃). Các loại chất kết dính này quyết định độ bền, độ rỗng, và màu sắc của sandstone. Chất kết dính (cement) trong sandstone không đồng thời có đủ cả silica, canxi, oxit sắt, mà thường chỉ chiếm ưu thế 1 loại chính, đôi khi kết hợp với một ít loại khác. 

• Sandstone kết dính bằng silica (siliceous sandstone):

  • Chắc bền nhất, ít thấm nước.

  • Màu thường nhạt (xám, trắng).

• Sandstone kết dính bằng canxi cacbonat (calcareous sandstone):

  • Dễ bị hòa tan, phong hóa trong môi trường nước mưa axit.

  • Màu sáng, hơi ngả be.

• Sandstone kết dính bằng oxit sắt (ferruginous sandstone):

  • Có màu đỏ, nâu, vàng đặc trưng.

  • Độ bền trung bình, dễ hút nước hơn silica.

Ở Việt Nam, cũng có tầng địa chất có chứa sa thạch ở khu vực miền Trung và miền Bắc. Tuy nhiên, chất lượng của lớp sa thạch này thường không đồng nhất, mềm, dễ vỡ. Vì thế, các loại đá sandstone tấm ở Việt Nam đa số được nhập khẩu từ Ấn Độ, Trung Quốc, và Úc.